Weet je wat ik gisteren bij de Coffee Company heb gehaald? Nee, geen trendy Flat White of een Iced Latte, maar lekkere koffieprut! En het was nog gratis ook:-)
Heb je namelijk net als ik last van slakken in je tuin, of misschien op je balkon? Ga dan voor sluitingstijd naar de Starbucks of de Coffee Company bij jou om de hoek, en vraag of je een zak met koffieprut van ze mag hebben. Strooi daarvan een laagje van 3 cm hoogte rond je plantjes. Slakken vinden koffieprut namelijk heel smerig en maken rechtsomkeert. Daaag jongens, tot nooit meer ziens!

Vandaag is het alweer dag 6 van mijn Slakkenweek, en beloofd is beloofd: hier nog een serie tips om je te wapenen tegen slakken:

-Zorg dat er in de buurt van je groente en andere lievelingsplanten zo weinig mogelijk slakkenschuilplaatsen zijn. Slakken zitten namelijk graag in donkere, vochtige hoekjes, zoals in stukjes muur waar het cement een beetje los zit. Wat ze ook hemels vinden, is lang gras. Maai dus minimaal 1 keer in de week – dat vindt je gras trouwens ook heel fijn (ik weet het, er zijn echt leukere dingen te bedenken dan grasmaaien, maar verheug je op het bevredigende gevoel NA het maaien, zou ik zeggen). Slakken zitten trouwens ook graag onder onkruid. Zorg dus dat je geen onkruid in de buurt hebt staan (vooral in de maand voordat je gaat zaaien en planten is dat van belang).
-Mulch je grond met compost. En dan bedoel ik niet dat je de compost door je grond heen mengt, nee, leg het er alleen maar bovenop. Dan krijg je a.) de beste grond voor je planten om in te groeien, en b.) een losse bovenlaag waarin slakken minder makkelijk kunnen voortbewegen. Kijk alleen wel uit dat je niet te veel ongecomposteerde materialen in je compost hebt zitten, dat trekt slakken namelijk juist weer aan. Zet om die reden ook niet je compostbak vlak naast je groenteborders.
-Plant je groente zo veel mogelijk op een zonnige, vrijstaande plek, uit de buurt van schaduwgevende muren en planten met veel blad (daar schuilen slakken namelijk graag onder).
-Kies groentesoorten waar slakken minder van houden, zoals overblijvende groenteplanten (je kunt denken aan aardpeer, asperge, kardoen of palmkool).
-Sluit vrede met het idee dat je onvermijdelijk een aantal planten zult verliezen in je strijd met de slakken. Slakkenellende is nu eenmaal part of the game! Wanneer je aangevreten zaailingen een week of twee geen groei laten zien, kun je er donder op zeggen dat de slakken ze al te veel te grazen hebben genomen. Soms denk je, zoals ik van de week: o, gelukkig, dit plantje is nog niet zo erg aangevreten. Maar vervolgens krabde ik mij op mijn achterhoofd: waarom groeit dit plantje niet? Toen kwam de aap uit de mouw: het plantje bleek geen wortels meer te hebben, en stond als een losse stengel in een bloemenvaas – slakken vreten dus soms ook doodleuk de wortels van je plantjes weg. Het enige wat er dan op zit, is uithuilen en opnieuw beginnen met zaaien.

En dan kun je nog het volgende doen:

Hier bescherm ik een jong knolselderijplantje tegen slakken.

Dek zaailingen af totdat ze groot en sterk genoeg zijn om met slakkenvraat te kunnen dealen. Je kunt er bijvoorbeeld omgekeerde bloempotten overheen zetten. Denk er wel aan dat er een gaatje of twee in de bodem van die potten moet zitten, voor het doorlaten van een beetje zonlicht. Haal de pot pas weg als je plantjes genoeg wortels hebben, want vanaf dat moment kunnen ze een beetje slakkengeknabbel meestal wel overleven. Nadeel van de omgekeerde-pottenmethode: je plantjes groeien langzamer en ontvangen weinig of geen regenwater. En, eerlijk is eerlijk: ik heb gemerkt dat er af en toe toch een verdwaalde slak zo’n omgekeerde pot weet binnen te dringen (hoewel ze minder onder terracotta potten zitten en meer onder plastic potten). Anyway, gewoon altijd alert blijven dus.
-Bewater je plantjes alleen ’s ochtends. ‘s Avonds is het grondoppervlak dan opgedroogd, en dus minder aantrekkelijk voor slakken. Of geef je planten in één keer heel veel water, in plaats van elke dag een beetje. Dan zakt het water de grond in, zijn de wortels langere tijd voorzien van vocht, en blijft tegelijkertijd het aardoppervlak langere tijd droog. Wist je trouwens dat verse compost langer water vasthoudt? Nog een reden dus om elk jaar je borders op te hogen met verse compost.
-Laat je aandacht niet verslappen als het zomer wordt en je planten er lekker stevig uitzien. Je hoeft namelijk maar een paar natte dagen te krijgen of je kunt al een enorme slakkenexplosie meemaken. Zorg dus dat er geen puin of hout of rottende plantenresten rond je planten slingeren waar slakken onder kunnen schuilen.
-Inspecteer je planten die lange tijd in je tuin staan, zoals bijvoorbeeld koolsoorten. Vooral onder de onderste, vaak vergeelde bladen, willen nogal eens slakken schuilen.
-Leg koperen ringen rond je planten (of maak ze vast aan de buitenkant van je potten, wanneer je groente in potten kweekt), daar krijgen slakken een elektrisch schokje van, waarna ze vlug de andere kant op kruipen. Let wel op overhangende bladeren, want die gebruiken slakken als brug naar de rest van je plant.
-Sinds kort zijn er nieuwe, ecovriendelijke middeltjes op de markt, zoals ‘Grazer G2’ (www.grazers.co.uk): milieuvriendelijke vloeistof die je op bladeren kunt spuiten, waardoor slakken ze niet meer lekker vinden.
-Of doe wat mijn groenevinger-buurvrouw Minke doet: maak een slakkenval van een stuk oud hout. Het enige wat je hoeft te doen, is een stuk hout in de buurt van je planten leggen. Slakken verschuilen zich daar overdag namelijk graag onder. Til simpelweg om de zoveel tijd het hout op, en je plukt zo een hele slakkenfamilie weg. Volgens Minke heeft ze door haar methode veel minder last van slakken. Zo’n slakkenval spreekt mijn eerdere tip tegen, namelijk dat het met de hand weghalen van slakken de slakkenpopulatie in je tuin juist stimuleert. Tja. Ik zou zeggen: probeer het uit en kijk of het bij jou werkt.

Morgen, tot besluit van mijn Slakkenweek, hét onderwerp waarover tuinders het maar niet eens kunnen worden: slakkenkorrels.

‘Huh, Edwin, wat heb je nu weer in je koelkast liggen?’
‘Wormen!’
‘Get out! Wat vies!’
Nou, dat zit zo: dit is phasmarhabditis hermaphrodita. Oftewel minuscule wormpjes die niets liever doen dan in je slakken kruipen, ze infecteren met een dodelijke ziekte, en ze vervolgens van binnenuit opvreten. In mijn strijd tegen de slakken is niets me teveel, dus heb ik afgelopen woensdag deze wormwezens rond mijn ernstig bedreigde groenteplanten gestrooid.
Maar.. wacht eens even… moet dat niet een gruwelijke dood zijn voor die slakken? Het antwoord is: ja. Sorry dames en heren, ik kan het niet mooier maken dan het is. Maar ja, het is wel een ecovriendelijke aanpak, want je laat de natuur zijn werk doen. ‘Pardon, dit is toch ontzettend wreed om te doen?’, hoor ik nu al mijn collega J. (die vandaag jarig is, gefeliciteerd trouwens!) verontwaardigd roepen – J. doet zelfs geen mug kwaad: die beestjes vangt ze in een kopje, om ze vervolgens buiten verder te laten fladderen. Tja, wreed, wreed… wat is wreed? De natuur IS toch gewoon wreed?
Vandaar dat ik van de week een legertje phasmarhabditis hermaphrodita op mijn slakken heb afgestuurd. Die phasmarhabditissen kun je online bestellen (zie onder) en je krijgt ze, gemengd met een soort kleipoeder en in slapende toestand, thuisgestuurd. Tot het moment van gebruik dien je ze in de koelkast te bewaren, omdat ze anders in de verpakking tot leven komen. Meng ze met 20 liter lauwwarm water en ze worden wakker, en hopsakee, giet de moordenaars maar rond je planten (doe dat binnen een halfuur, anders sterven ze alweer af). Als de grond maar warm en nat genoeg is, slaan ze aan het broeden, en er ontstaat een hele kolonie die zes weken effectief blijft tegen slakken. Je moet het niet op een stralend zonnige dag doen, want die beestjes kunnen niet tegen UV-straling. En let op dat je het wormmengseltje zuinigjes rondgiet, want ik was een beetje te kwistig en bij mij was na 10 vierkante meter de 20 liter dus al op. Nou ja, hopelijk doen de wormen nu dubbel hun best voor me, nu ik ze zo gezellig dicht bij elkaar heb gezet.
Morgen dag 6 van mijn Slakkenweek, met nog meer antislakkentips.

Kooptip: phasmarhabditis hermaphrodita kun je bijvoorbeeld bestellen via www.biocontrole.nl. Een zakje met 6 miljoen wormen is goed voor 20 vierkante meter tuin en kost 20,50 euro.